Unionpedia uygulamasını Google Play Store'da geri yüklemek için çalışıyoruz
GidenGelen
🌟Daha iyi gezinme için tasarımımızı basitleştirdik!
Instagram Facebook X LinkedIn

Anlambilim

Endeks Anlambilim

Anlambilim, anlam bilimi, anlam bilgisi ya da semantik, anlamları inceleyen bilimdir. Anlam bilimi felsefî ya da mantıksal ve dilbilimsel olmak üzere iki farklı açıdan ele alınabilir.

İçindekiler

  1. 59 ilişkiler: Adbilim, Alfred Korzybski, Alfred Tarski, Almanca, Anlam, Anlam (dilbilim), Anlamsal ağ, Augustus De Morgan, İngilizce, Özcan Başkan, Bertrand Russell, Biçimbirim, Bilişim, Bulanık mantık, Charles Sanders Peirce, Charles W. Morris, David Benjamin Kaplan, Düşünce, Dil, Dil felsefesi, Dilbilim, Eşanlamlı, Eşsesli, Edimbilim, Etimoloji, Felsefe, Ferdinand de Saussure, Gösterge, Göstergebilim, George Boole, Ghil'ad Zuckermann, Gottlob Frege, Herbert Paul Grice, Jürgen Habermas, Jerry Fodor, John Langshaw Austin, John Perry, Keith Donnellan, Kelime, Kutadgubilig, Ludwig Wittgenstein, Mantık, Mecaz, Morfoloji, Nelson Goodman, Noam Chomsky, Peter Frederick Strawson, Ray Jackendoff, Rudolf Carnap, Samuel Ichiye Hayakawa, ... endeksi genişletin (9 Daha) »

Adbilim

Adbilim veya onomasiyoloji (adlandırmak), gösterilenden ya da kavramdan hareketle anlatımı, gösterilenin bağlandığı gösterenleri inceleyen sözcük ve anlambilimsel araştırma.

Görmek Anlambilim ve Adbilim

Alfred Korzybski

Alfred Habdank Skarbek Korzybski (3 Temmuz 1879 - 1 Mart 1950), genel anlambilimin kurucusu sayılan Polonya asıllı Amerikalı bilim insanı ve düşünür.

Görmek Anlambilim ve Alfred Korzybski

Alfred Tarski

Alfred Tarski (14 Ocak 1901 – 26 Ekim 1983), doğduğunda adı Alfred Teitelbaum,School of Mathematics and Statistics, University of St Andrews,, School of Mathematics and Statistics, University of St Andrews.

Görmek Anlambilim ve Alfred Tarski

Almanca

Almanca (Deutsch), Hint-Avrupa dil ailesine ait, ağırlıklı olarak Orta ve Batı Avrupa'da konuşulan bir Batı Cermen dili. Avrupa Birliği'nin resmî dillerinden biri ve en çok konuşulanıdır.

Görmek Anlambilim ve Almanca

Anlam

Anlam ile şu maddeler kastedilmiş olabilir.

Görmek Anlambilim ve Anlam

Anlam (dilbilim)

Anlam, sözcüğün anlattığı düşünce. Sözcükler birden fazla anlama gelebilir. Bu durumda anlamlardan biri "öz anlam", diğeri "yan anlam", bir başkası "mecaz anlam"dır.

Görmek Anlambilim ve Anlam (dilbilim)

Anlamsal ağ

Anlamsal ağ (İngilizce:Semantic Web), web içeriklerinin sadece doğal dillerde değil, aynı zamanda ilgili yazılımlar tarafından anlaşılabilir, yorumlanabilir ve kullanılabilir bir biçimde ifade edilebileceği, böylece bu yazılımların veriyi kolayca bulmasını, paylaşmasını ve bilgiyi birleştirmesini sağlamayı amaçlayan, gelişen bir internet eklentisidir.

Görmek Anlambilim ve Anlamsal ağ

Augustus De Morgan

Augustus De Morgan (27 Haziran 1806 - 18 Mart 1871), Britanyalı matematikçi ve mantıkçı. De Morgan yasalarını formüle etmiş ve matematiksel tümevarım kavramını ortaya atmıştır.

Görmek Anlambilim ve Augustus De Morgan

İngilizce

İngilizce, ilk olarak 5. yüzyılda İngiltere'de ortaya çıkmış, modern zamanlarda ise küresel bir lingua franca haline gelmiş Batı Cermen dilidir.

Görmek Anlambilim ve İngilizce

Özcan Başkan

Özcan Başkan (Prof. Dr.) (d. 4 Ocak 1929, İzmir - ö. 11 Kasım 1997, İstanbul) Türk akademisyen, dilbilimci ve yazar. 4 Ocak 1929'da İzmir'de doğan Başkan, Erzurum Lisesi'nden 1946 yılında mezun olmasının ardından, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Filolojisi Bölümü'nde eğitim gördü.

Görmek Anlambilim ve Özcan Başkan

Bertrand Russell

Bertrand Arthur William Russell, 3. Earl Russell (d. 18 Mayıs 1872 - ö. 2 Şubat 1970), Britanyalı filozof, matematikçi, tarihçi ve toplum eleştirmeni.

Görmek Anlambilim ve Bertrand Russell

Biçimbirim

Biçimbirim, biçim birimi veya morfem, dildeki anlam ayırıcı özelliğe sahip en küçük dilsel birimdir. Çekim ve türetim biçimbirimleri olarak ikiye ayrılır.

Görmek Anlambilim ve Biçimbirim

Bilişim

Bilişim, bilişim bilimi ya da bilgisayar bilimi, bilgi ve hesaplamanın kuramsal temellerini ve bunların bilgisayar sistemlerinde uygulanabilmeleri sağlayan pratik teknikleri araştıran bir yapısal bilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Bilişim

Bulanık mantık

Bulanık mantık, bulanık eseme ya da puslu mantık, 1965 yılında Lütfü Aliasker Zade'nin yayınladığı bir makalenin sonucu oluşmuş bir mantık yapısıdır.

Görmek Anlambilim ve Bulanık mantık

Charles Sanders Peirce

Charles Sanders Peirce, (/pɜːrs/, 1839-1914) pragmatizm akımının isim babası olmuş, daha sonra da pragmatist yöntemin ana hatlarını çizmiş olan Amerikalı filozoftur.

Görmek Anlambilim ve Charles Sanders Peirce

Charles W. Morris

Charles William Morris (d. 23 Mayıs 1901, Denver, Colorado; ö. 15 Ocak 1979, Gainesville, Florida), Amerikan göstergebilimci ve filozof. Northwestern Üniversitesi'nde mühendislik ve ruhbilim öğrenimi görmüştür.

Görmek Anlambilim ve Charles W. Morris

David Benjamin Kaplan

David Benjamin Kaplan (d. 1933), Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'ta akademik hayatını sürdüren Amerikalı felsefeci ve mantıkçı. Felsefi çalışmaları daha çok mantık, felsefi mantık, modaliti, dil felsefesi, metafizik ve bilgi felsefesi odaklıdır.

Görmek Anlambilim ve David Benjamin Kaplan

Düşünce

,Paris'teki Rodin Müzesi'nde Auguste Rodin tarafından yapılan düşünür Düşünce ya da fikir, dünya modellerinin var oluşuna izin veren ve böylece etkin olarak onların amaçlarına, planlarına, sonlarına ve arzularına bağlı olan uğraştır.

Görmek Anlambilim ve Düşünce

Dil

dillerin konuşulduğu kabul edilmektedir. Dil, insanlar arasında anlaşmayı ve iletişimi sağlayan doğal bir araç, kendisine özgü kuralları olan ve ancak bu kurallar içerisinde gelişen canlı bir varlık, çok boyutlu kavramlar bütünü; temeli tarihin bilinmeyen dönemlerinde atılmış bir gizli anlaşmalar düzeni, seslerden örülmüş toplumsal bir kurum ve yapıdır.

Görmek Anlambilim ve Dil

Dil felsefesi

Dil felsefesi, analitik felsefede dilin doğası ve dili; dil kullanıcıları ve dünya arasındaki ilişkileri araştırır. Dil ile felsefe arasındaki ilişki temelde filozofların dili kullanarak felsefe yapmalarından kaynaklanmaktadır.

Görmek Anlambilim ve Dil felsefesi

Dilbilim

Röntgen cihazı ile çekilmiş bir görüntü. Çeşitli ünlü seslerin söylenimi sırasında ağzın hareketleri gösterilmiştir. Dilbilim, dil bilimi, lengüistik ya da lisaniyat; dilleri dilbilgisi, söz dizimi (sentaks), ses bilgisi (fonetik), ses bilimi (fonoloji), biçimbilim (morfoloji) ve edimbilim (pragmatik) gibi çeşitli yönlerden yapısal, anlamsal ve bildirişimin çıkış bağlamını temel alarak sözlerin gönderimlerini ve iletişimde dilin yaptırım gücünü inceleyen bilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Dilbilim

Eşanlamlı

Eş anlamlı, anlamdaş, müteradif veya sinonim; yazılışları farklı olduğu hâlde anlamları aynı veya çok yakın olan sözcükler. Bu tür sözcükler genelde birbirlerinin yerini tutabilir.

Görmek Anlambilim ve Eşanlamlı

Eşsesli

Eşsesli, sesteş veya homofon; söylenişleri (telaffuzları) aynı, anlamları farklı olan (sözcükler). Eşsesli kelimelerin yazılışları (imlâları) her zaman aynı olmayabilir.

Görmek Anlambilim ve Eşsesli

Edimbilim

Edimbilim, edim bilimi veya pragmatik, işaretlerin kullanımı ve işaretler ile işaretlerin kullanıcıları arasındaki ilişkiyi inceler. Edimbilim, dilsel fiilleri ve dilin kullanımını araştıran dilbilimsel bir alandır.

Görmek Anlambilim ve Edimbilim

Etimoloji

Etimoloji veya kökenbilim, sözcüklerin köklerini, hangi dile ait olduklarını, ne zaman ortaya çıktıklarını, ilk olarak hangi kaynakta kayıt altına alındıklarını, ses ve anlam bakımından geçirdikleri dönüşümleri inceleyen bilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Etimoloji

Felsefe

289x289pik289x289pik Felsefe veya düşünbilim; varlık, bilgi, değerler, gerçek, doğruluk, zihin ve dil gibi konularla ilgili soyut, genel ve temel problemlere ilişkin yapılan sistematik çalışmalardır.

Görmek Anlambilim ve Felsefe

Ferdinand de Saussure

Ferdinand de Saussure (26 Kasım 1857, Cenevre – 22 Şubat 1913, Vufflens-le-Château), 20. yüzyılda dilbilimde kayda değer gelişiminin birçoğu için fikirleriyle temel hazırlamış, İsviçreli dilbilimci.

Görmek Anlambilim ve Ferdinand de Saussure

Gösterge

Gösterge; kendisinden başka bir şey işaret eden, temsilî olan ve yorumlanabilen her türlü cisim, durum veya olay.Busch; Stenschke; S. 18Best; S. 580.

Görmek Anlambilim ve Gösterge

Göstergebilim

Göstergebilim, semiyotik veya semiyoloji; göstergelerin yorumlanmasını, üretilmesini veya işaretleri anlama süreçlerini içeren bütün etmenlerin dizgesel bir biçimde incelenmesine dayanan bir bilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Göstergebilim

George Boole

George Boole (d. 2 Kasım 1815, Lincoln - ö. 8 Aralık 1864, Ballintemple), İngiliz matematikçi, eğitimci ve filozof. Boole, yirmi yaşına gelince bir özel okul açtı.

Görmek Anlambilim ve George Boole

Ghil'ad Zuckermann

Ghil'ad Zuckermann (d. 1 Haziran 1971, Tel Aviv, Israel) (D.Phil., Oxford Üniversitesi; Ph.D., Cambridge Üniversitesi), dil bilimci, Adelaide Üniversitesi Dil Fakültesi başkanı, Şangay Uluslararası Çalışmalar Üniversitesi seçkin gezici profesörü, Weizmann Bilim Enstitüsü'nde gezici bilim insanı.

Görmek Anlambilim ve Ghil'ad Zuckermann

Gottlob Frege

Friedrich Ludwig Gottlob Frege (8 Kasım 1848 - 26 Temmuz 1925), modern matematiksel mantığın ve analitik felsefenin kurucusu sayılan Alman matematikçi, mantıkçı ve filozof.

Görmek Anlambilim ve Gottlob Frege

Herbert Paul Grice

Herbert Paul Grice (13 Mart 1913, Birmingham, İngiltere - 28 Ağustos 1988, Berkeley, Kaliforniya) İngiliz dil felsefecisi. Mesleki yaşamının son yirmi yılını Amerika Birleşik Devletleri'nde geçirdi.

Görmek Anlambilim ve Herbert Paul Grice

Jürgen Habermas

Jürgen Habermas (d. 18 Haziran 1929, Düsseldorf), Alman felsefeci/felsefe profesörü, sosyolog ve siyaset bilimci. Müzakereci demokrasinin babası Eleştirel kuram ve Amerikan pragmatizmi geleneğine mensuptur.

Görmek Anlambilim ve Jürgen Habermas

Jerry Fodor

Jerry Alan Fodor (22 Nisan 1935, New York - 29 Kasım 2017), Amerikalı bilişsel bilimci ve felsefeci. Zihin felsefesi ve bilişsel bilim alanlarında pek çok yayını bulunmaktadır.

Görmek Anlambilim ve Jerry Fodor

John Langshaw Austin

John Langshaw Austin, OBE, FBA (26 Mart 1911, Lancaster, İngiltere - 8 Şubat 1960, Oxford, İngiltere), gündelik dili incelemek suretiyle insan düşüncesini analiz etmeye çalışan ve söz eylem kuramını geliştiren İngiliz dil felsefecisidir.

Görmek Anlambilim ve John Langshaw Austin

John Perry

John R. Perry (d. 1943) Stanford Üniversitesi'nde Henry Waldgrave Stuart profesörü. mantık, dil felsefesi ve zihin felsefesini kapsayan felsefe alanlarında katkıları vardır.

Görmek Anlambilim ve John Perry

Keith Donnellan

Keith Donnellan (25 Haziran 1931 - Şubat 2015) Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles'tan emekli dil felsefecisi.

Görmek Anlambilim ve Keith Donnellan

Kelime

Kelime veya sözcük, tek başına anlamlı, bir ya da birbirine bağlı birden fazla biçimbirimden (morfem) oluşan, ses değeri taşıyan dil birimidir.

Görmek Anlambilim ve Kelime

Kutadgubilig

Kutadgubilig yılda iki kere yayımlanan akademik, hakemli dergidir. Ocak 2002'den beri "felsefe-bilim araştırmaları" alt başlığı ile yayımlanmaktadır.

Görmek Anlambilim ve Kutadgubilig

Ludwig Wittgenstein

Ludwig Josef Johann Wittgenstein (26 Nisan 1889 - 29 Nisan 1951), Avusturya doğumlu filozof, matematikçi. Mantık ve dil felsefesi konularında yaptığı çalışmalarla modern felsefeye önemli katkılarda bulunmuştur.

Görmek Anlambilim ve Ludwig Wittgenstein

Mantık

Mantık ya da eseme, bilginin yapısını inceleyen, doğru ile yanlış arasındaki akıl yürütmenin ayrımını yapan disiplindir, doğru düşüncenin aletidir.

Görmek Anlambilim ve Mantık

Mecaz

Yahudi bir kadının mezar taşı, yaşamın sonunun görsel bir metaforu olan kırık mumları tasvir ediyor. Bir ilgi veya benzetme sonucu gerçek anlamından başka anlamda kullanılan sözlere veya kavramlara Türkçe eğretileme; Arapça mecaz, istiare; Fransızca trope denir.

Görmek Anlambilim ve Mecaz

Morfoloji

Morfolojinin farklı anlamları ve kullanımları şunlardır.

Görmek Anlambilim ve Morfoloji

Nelson Goodman

Henry Nelson Goodman (7 Ağustos 1906, Somerville, Massachusetts – 25 Kasım 1998, Needham, Massachusetts), tümevarım problemi, irrealizm ve estetik alanındaki çalışmalarıyla tanınan Amerikalı filozoftur.

Görmek Anlambilim ve Nelson Goodman

Noam Chomsky

Avram Noam Chomsky (7 Aralık 1928), Amerikalı dilbilimci, filozof, bilişsel bilimci, tarihçi, sosyal eleştirmen ve politik aktivist. Philadelphia'da Aşkenazi Yahudi göçmenlerin çocuğu olarak dünyaya gelen Chomsky, New York City'deki alternatif kitapçılardan anarşizme erken bir ilgi duydu.

Görmek Anlambilim ve Noam Chomsky

Peter Frederick Strawson

Peter Frederick Strawson (23 Kasım 1919 – 13 Şubat 2006), Britanyalı filozof, gündelik dil felsefesinin en önemli temsilcilerinden olan çağdaş düşünür.

Görmek Anlambilim ve Peter Frederick Strawson

Ray Jackendoff

Ray Jackendoff (d. 23 Ocak 1945), Amerikalı dilbilimcidir. Tufts Üniversitesi Bilişsel Bilimler Merkezi'nde Daniel Dennett ile birlikte yönetici ve felsefe profesörü.

Görmek Anlambilim ve Ray Jackendoff

Rudolf Carnap

Rudolf Carnap (18 Mayıs 1891 - 14 Eylül 1970) 1935'ten önce Avrupa'da, sonrasında Amerika'da etkin olan Alman filozof. Viyana Çevresinin önemli bir üyesi ve mantıksal olguculuğun bir destekçisiydi.

Görmek Anlambilim ve Rudolf Carnap

Samuel Ichiye Hayakawa

Samuel Ichiye Hayakawa Samuel Ichiye Hayakawa (d. Vancouver, 18 Temmuz 1906 – ö. Greenbrae, Kaliforniya, 27 Şubat 1992), Kanada doğumlu Amerikalı akademisyen ve siyasetçi.

Görmek Anlambilim ve Samuel Ichiye Hayakawa

Saul Kripke

Saul Aaron Kripke (13 Kasım 1940 - 15 Eylül 2022) Princeton Üniversitesi'nden emekli Amerikalı filozof ve mantıkçı. Rockefeller Üniversitesi ve Princeton Üniversitesi'nde dersler verdi.

Görmek Anlambilim ve Saul Kripke

Sözdizim

Sözdizim, söz dizimi ya da Fransızcadan ödünçleme biçimiyle sentaks, doğal dillerdeki cümle kurma ilke ve kurallarını inceleyen ve bu dildeki cümlelerin esnekliğini inceleyen dilbilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Sözdizim

Sözlükbilim

Sözlükbilim, leksikografi veya sözlükçülük, sözlüklerin düzenlenmesi, derlenmesi veya yazılması işine veya bu sanata verilen isim olmakla birlikte, teorik olarak sözlükbilim bir dil sözlüğündeki kelimelerin dizilimsel ve pragmatik ilişkilerini inceleyen, sözlüklerde birbirleri ile ilgili bilgilerin veya bileşenlerin ya da yapıların teorilerini geliştiren, belirli durumlar için kullanıcılar tarafından ihtiyaç duyulan bilgileri düzenleyen ve basılı veya elektronik sözlüklere veri ekleyerek kullanıcılar tarafından erişilmesini sağlayan, tüm bunları semantik açıdan açıklayarak bilimsel olarak tarif eden bir bilim dalıdır.

Görmek Anlambilim ve Sözlükbilim

Türkçe

Türkçe ya da Türk dili, Güneydoğu Avrupa ve Batı Asya'da konuşulan, Türk dilleri dil ailesine ait sondan eklemeli bir dildir. Türk dilleri ailesinin Oğuz dilleri grubundan bir Batı Oğuz dili olan Osmanlı Türkçesinin devamını oluşturur.

Görmek Anlambilim ve Türkçe

Teori

Teori veya kuram, bilimde bir olgunun, sürekli olarak doğrulanmış gözlem ve deneyler temel alınarak yapılan bir açıklamasıdır. Kuram, herhangi bir olayı açıklamak için kullanılan düşünce sistemidir.

Görmek Anlambilim ve Teori

Wilhelm Wundt

Wilhelm Maximilian Wundt (16 Ağustos 1832 – 31 Ağustos 1920), Alman fizyolog, psikolog, filozof, profesör, tıp doktoru ve modern psikolojinin kurucularındandır.

Görmek Anlambilim ve Wilhelm Wundt

Willard Van Orman Quine

Willard Van Orman Quine (1980) Willard Van Orman Quine (/kıvayn/; yakın çevresi "Van" olarak bilir; 25 Haziran 1908 - 25 Aralık 2000), analitik felsefe geleneğinden Amerikalı filozof ve mantıkçı.

Görmek Anlambilim ve Willard Van Orman Quine

Yapay dil

Yapay dil (İngilizce: Constructed language veya kısaca Conlang), diğer pek çok dilin aksine kaynağı belli olan, yani o dili oluşturan kişi ya da komisyonun adı bilinen, grameri tarihin akışı içerisinde insanların günlük kabulleri ya da yönelimleriyle evrilmemiş, tamamen insan eliyle yapılandırılmış olan dillerdir.

Görmek Anlambilim ve Yapay dil

20. yüzyıl

20. yüzyıl, Gregoryen takvimine göre 1 Ocak 1901'de başlayıp 31 Aralık 2000'de sona eren yüzyıldır. İkinci binyılın onuncu ve son yüzyılıdır.

Görmek Anlambilim ve 20. yüzyıl

Ayrıca bilinir Anlam bilimi, Anlamsal, Semantik.

, Saul Kripke, Sözdizim, Sözlükbilim, Türkçe, Teori, Wilhelm Wundt, Willard Van Orman Quine, Yapay dil, 20. yüzyıl.