İçindekiler
111 ilişkiler: A, Afyonkarahisar (il), Aleksandr Samoyloviç, Arap harfleri, Avrupa Rusyası, Ş, Ğayn (harf), Şaz Türkçesi, Şin (Arap alfabesi), İ, İskitler, İslam, Ön Bulgarlar, Ç, Çegem, Çim (harf), B, Balkarlar, Be (Arap), C, Cim (harf), D, Dal (harf), Dilbilim, E, Elbruz Dağı, Elif (harf), Ꞑ, F, Fe (harf), G, Gef (harf), Hı (harf), He (harf), Hunlar, J, Je (harf), K, Kabardino-Balkarya, Kaf (harf), Karaçay-Çerkesya, Karaçaylar, Kıpçak grubu, Kef (harf), Kiril alfabesi, Kuban Nehri, Kuzey Kafkasya, L, Lam (harf), Latin harfleri, ... endeksi genişletin (61 Daha) »
A
A, a ISO temel Latin ve Türk alfabesinin ilk harfidir. İngilizce telaffuzu şeklindedir. Şekil olarak ise Yunan alfabesinde bulunan Αlfa'ya benzemektedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve A
Afyonkarahisar (il)
Afyonkarahisar, Ege Bölgesi'nin İç Batı Anadolu Bölümü'nde yer alan bir ildir. İl nüfusu 751.344'tür. (2023). Bu nüfusun %78,07'ü şehirlerde yaşamaktadır (31 Aralık 2021).
Görmek Karaçay-Balkarca ve Afyonkarahisar (il)
Aleksandr Samoyloviç
Aleksandr Nikolayeviç Samoyloviç Aleksandr Nikolayeviç Samoyloviç (Rusça: Алекса́ндр Никола́евич Самойло́вич, 17 Aralık 1880, Nijni Novgorod - 13 Şubat 1938), Rus Doğu bilimci, Türkolog, SSCB Bilimler Akademisi üyesi.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Aleksandr Samoyloviç
Arap harfleri
Arap alfabesi Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Arap harfleri
Avrupa Rusyası
Avrupa Rusyası Avrupa Rusyası, Rusya'nın Avrupa'da kalan batı bölümüdür. Genel olarak Ural Dağları, Ural Nehri, Kafkas Dağları ve Kazakistan sınırı doğu sınırı olarak kabul edilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Avrupa Rusyası
Ş
Ş, ş, başta Türk dilleri olmak üzere çeşitli dillerin alfabelerinde yer alan bir harftir. Türkçeden başka Azeri, Brohi, Çeçen, Gagavuz, Kırım Tatar, Kürt, Tatar ve Türkmen dillerinin Latin alfabelerinde de kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ş
Ğayn (harf)
Ğayn (غ; Arapça okunuşuyla غَيْنْ, ġayn), Arap alfabesinin on dokuzuncu harfi. Ebced hesabındaki değeri 1000'dir. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ğayn (harf)
Şaz Türkçesi
Şaz Türkçesinin Avrasya'daki dağılım haritası Şaz Türkçesi, Doğu Türkçesi veya Z-Türkçesi, Macar türkologları, lehçeler tasnifi için z > r (.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Şaz Türkçesi
Şin (Arap alfabesi)
Şin (ﺵ), Arap alfabesinin on üçüncü harfi. Ebced hesabındaki değeri 300'dür. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Şin (Arap alfabesi)
İ
İ, i, Türk alfabesinin on ikinci harfidir. Yazıda sesini göstermek için kullanılır. Bilinen ve uygulananın aksine 1353 numaralı Türk harflerinin kabul ve tatbiki hakkındaki kanuna göre I harfinden önce gelir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve İ
İskitler
İskitler veya yayıldıkları doğu bölgelerindeki isimleri ile Sakalar, MÖ 8. yüzyıl ile MS 3. yüzyıl arasında Avrupa'nın doğusu (Kırım ve Pontik Bozkırları) ile Orta Asya'da, Tanrı Dağları ve Fergana Vadisi'ni de içine alan bölgelerde yaşamış, Tuva ve (Altay-Sayan) kökenli, "On the other hand, evidence supporting an east Eurasian origin includes the kurgan Arzhan 1 in Tuva, which is considered the earliest Scythian kurgan.
Görmek Karaçay-Balkarca ve İskitler
İslam
Osmanlı ressamı Osman Hamdi Bey'in ''''Kur'an Okuyan Kız'''' adlı tablosu İslamİslâmiyet olarak da bilinir. Bazı kaynaklarda ise Muhammedîlik veya Muhammedizm olarak da geçer, ancak bu tanım Müslümanlar tarafından kabul edilmez.
Görmek Karaçay-Balkarca ve İslam
Ön Bulgarlar
650 yılında Karadeniz'in kuzeyinde Büyük Bulgar Hanlığı Ön Bulgarlar veya Protobulgarlar, asıl kitlesini Ogur (Otuz-Ogur, On-Ogur) kitlelerinin oluşturduğu, 7.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ön Bulgarlar
Ç
Ç (küçük biçimi ç), Latin alfabesini temel alan sistemlerde kullanılan bir harftir. Arnavutça, Azerice, Kurmançça, Tatarca, Türkçe, Türkmence ve Zazaca gibi dillerin alfabelerinde yer alır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ç
Çegem
Çegem (Şecem), Rusya'nın Kabardey-Balkarya Cumhuriyeti'ne bağlı Çegem rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, cumhuriyetin başkenti Nalçik'in 10 km kuzeyinde yer almaktadır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Çegem
Çim (harf)
Yalın Halde Çim Çim ya da Çe (چ) Pers alfabesi'nin 7. harfidir.Arap alfabesinin orijinalinde bulunmayıp sonradan eklenmiştir.Bu harf ayrıca Osmanlı alfabesi'nde de kullanılıyordu ve Osmanlı alfabesi'nin de 7.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Çim (harf)
B
B, b ISO temel ISO temel Latin ve Türk alfabesinin ikinci harfidir. İngilizce telaffuzu şeklindedir. İngilizce de dahil olmak üzere birçok dilde ötümlü çiftdudaksıl patlamalı ünsüzü temsil etmektedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve B
Balkarlar
Balkarlar (Karaçay-Balkar: Малкарлыла- Malkarlılar veya таулу - tawlu (Dağlı)), Kuzey Kafkasya'da yaşayan Türk halklarından biridir. Çoğunluğu, Rusya içindeki Kabardey-Balkarya cumhuriyetinde yaşar.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Balkarlar
Be (Arap)
Be (ﺏ), Arap alfabesinin ikinci harfi. İbranice muadili bet harfidir. Ebced hesabındaki değeri 2'dir. Kamerî harflerdendir. Yalın halde Be.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Be (Arap)
C
C, c, ISO temel Latin alfabesi ve Türk alfabesinin üçüncü harfidir. İngilizce söylenişi şeklindedir. Türkçedeki söylenişi d͡ʒ şeklindedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve C
Cim (harf)
Cim (ج), Arap alfabesinin beşinci harfi. İbranice muadili gimel harfidir. Ebced hesabındaki değeri 3'tür. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Cim (harf)
D
Dd (de) harfi, Türk alfabesinin 5., Latin alfabesinin 4. harfidir. Sami dillerindeki deltadan geldiği kabul edilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve D
Dal (harf)
Dal (ﺩ), Arap alfabesinin sekizinci harfi. İbranice muadili Dalet harfidir. Ebced hesabındaki değeri 4'tür. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Dal (harf)
Dilbilim
Röntgen cihazı ile çekilmiş bir görüntü. Çeşitli ünlü seslerin söylenimi sırasında ağzın hareketleri gösterilmiştir. Dilbilim, dil bilimi, lengüistik ya da lisaniyat; dilleri dilbilgisi, söz dizimi (sentaks), ses bilgisi (fonetik), ses bilimi (fonoloji), biçimbilim (morfoloji) ve edimbilim (pragmatik) gibi çeşitli yönlerden yapısal, anlamsal ve bildirişimin çıkış bağlamını temel alarak sözlerin gönderimlerini ve iletişimde dilin yaptırım gücünü inceleyen bilim dalıdır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Dilbilim
E
Ee, Türk alfabesinin 6. harfidir. Şimdiki Suriye ve Filistin coğrafyasında yaşayan Sümerler, alfabelerinin beşinci harfi olan he´yi bu harfle sembolize etmişlerdir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve E
Elbruz Dağı
Elbruz Dağı (— Bengü dağ; — Konik şekilde dağ; Çerkesçe: Oşhamaho/Oşhamaf — Kutlu Dağ), 5.642 m yükseklikle (batı zirvesi; doğu zirvesi: 5.621 m) Kafkasların, Rusya'nın ve Avrupa'nın en yüksek dağı.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Elbruz Dağı
Elif (harf)
Elif (ا), Arap alfabesinin birinci harfi. İbranice muadili alef harfidir. Ebced hesabındaki değeri 1'dir. Kamerî harflerdendir. Yalın Halde Elif.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Elif (harf)
Ꞑ
Ꞑ harfi genizden çıkarılan N ve G karışımı bir sesi gösterir. Uniform Türk Alfabesi'nde yer alır. Bazen de NG/NĞ olarak öngörülür. Pek çok ağızda N veya Ğ sesine dönüşmüştür.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ꞑ
F
Ff harfi, Türk alfabesinin 7., Latin alfabesinin 6. harfidir. Türkçede fe diye okunur. F - Latin dillerinde ve Latin alfabesi kullanlan dillerde.
Görmek Karaçay-Balkarca ve F
Fe (harf)
Fe (ف), Arap alfabesinin yirminci harfi. İbranice muadili Pe harfidir. Ebced hesabındaki değeri 80'dir. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Fe (harf)
G
Grafiti yöntemi ile yazılmış "G" harfi. Gg, Türk alfabesinin 8., Latin alfabesinin ise 7. harfidir. Diğer dillerde kullanımları.
Görmek Karaçay-Balkarca ve G
Gef (harf)
Yalın Halde Gef Gef (ﮒ) Fars alfabesinin 26. harfidir. Arap alfabesinin orijinalinde bulunmayıp sonradan eklenmiştir. Bu harf ayrıca Osmanlı alfabesinde de kullanılıyordu ve Osmanlı alfabesinin de 26.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Gef (harf)
Hı (harf)
Hı (خ), Arap alfabesinin yedinci harfi. Bu harfin Yunanca benzeri Χ, χ harfidir. Ebced hesabındaki değeri 600'dür. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Hı (harf)
He (harf)
He (ﻫ,ﻩ), Arap alfabesinin yirmi altıncı harfi. İbranice muadili He harfidir. Ebced hesabındaki değeri 5'tir. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve He (harf)
Hunlar
Hunlar, MS 4-6. yüzyıllar arasında Orta Asya, Kafkaslar ve Doğu Avrupa'da yaşayan göçebe bir halktır. İlk olarak Volga'nın doğusunda, o zamanlar İskitya'nın bir parçası olan bir bölgede yaşadıkları tahmin edilmektedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Hunlar
J
Jj, Türk alfabesinin 13. harfidir. Yabancı dillerden özellikle Fransızca ve Farsçadan Türkçeye girmiş sözcüklerde geçer. J harfi, İngilizcede C, Almancada Y, İspanyolcada H, Slav dillerinde de Y olarak okunur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve J
Je (harf)
Yalın Halde Je Je (ﮊ) Pers alfabesi'nin 14. harfidir.Bu harf ayrıca Osmanlı alfabesi'nde de kullanılıyordu.Arap alfabesinin orijinalinde bulunmayıp sonradan eklenmiştir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Je (harf)
K
Türkçe "K" harfi K-k, Türk alfabesinin 14. harfidir. Türkçede bu harfin işaret ettiği ses ke denilerek isimlendirilir. Sıklıkla, harfin işaret ettiği ses ka denilerek isimlendirilir, ancak TDK'ye göre bu isimlendirme yanlıştır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve K
Kabardino-Balkarya
upright.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kabardino-Balkarya
Kaf (harf)
Kaf veya Gaf (ق), Arap alfabesinin yirmi birinci harfi. İbranice muadili Kuf harfidir. Ebced hesabındaki değeri 100'dür. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kaf (harf)
Karaçay-Çerkesya
Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti; Kuzey Kafkasya'da bulunan, Rusya üyesi bir cumhuriyettir. Yüzölçümü 14.100 km²'dir. Başkenti Çerkessk olup, ikinci büyük kenti de Karaçayevsk'tir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Karaçay-Çerkesya
Karaçaylar
Karaçaylar veya Karaçaylılar (Karaçay-Balkarca: Къарачайлыла Karaçaylıla veya таулула tawlula), çoğunluğu Rusya'ya bağlı Karaçay-Çerkesya'da yaşayan bir Türk halkıdır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Karaçaylar
Kıpçak grubu
Kıpçak dilleri (Kuzeybatı Türk dilleri olarak da bilinir), Ukrayna'dan Çin'e kadar uzanan Orta Asya ve Doğu Avrupa'nın çoğunda yaklaşık 28 milyon kişi tarafından konuşulan Türk dil ailesinin bir alt koludur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kıpçak grubu
Kef (harf)
Arap alfabesinde Kef (ك)harfinin yazılışı. Kef (ك), Arap alfabesinin yirmi ikinci harfi. İbranice muadili Kaf harfidir. Ebced hesabındaki değeri 20'dir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kef (harf)
Kiril alfabesi
Kiril alfabesi (Bulgarca: кирилица (kirilitsa); Makedonca: кирилица (kirilitsa); Boşnakça: ћирилица (ćirilitsa); Rusça: кириллица (kirillitsa); Sırpça: ћирилица (ćirilitsa)), Avrasya'da çeşitli dillerin yazımı için kullanılan alfabedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kiril alfabesi
Kuban Nehri
Kuban Irmağı, Rusya'da Kafkasya'nın kuzeybatısında bir nehirdir. 870 kilometre uzunluğundadır. Kafkas Dağları'nda Elbruz'dan doğar ve Azak Denizi'ne dökülür.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kuban Nehri
Kuzey Kafkasya
Kuzey Kafkasya bölgeleri Kuzey Kafkasya, Avrupa kıtasında olup Asya ile sınırı olan bir bölgedir. Bölgenin tamamı, Rusya sınırları içindedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Kuzey Kafkasya
L
Ll, Türk alfabesinin 15. harfi olup harfin kullanım sıklığı %5,75'tir. Arap alfabesine dayalı Osmanlıcada lâm adıyla bilinirdi. L, ince ünlülerle beraber kullanıldığı zaman ön damak, kalın ünlülerle beraber kullanıldığı zaman da alt damaktan çıkarılan yumuşak, yayvan ve akıcı bir sestir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve L
Lam (harf)
Lam (ل), Arap alfabesinin yirmi üçüncü harfi. İbranice muadili Lamed harfidir. Ebced hesabındaki değeri 30'dur. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Lam (harf)
Latin harfleri
Latin veya Romen harfleri, kökeni antik Roma tarafından Eski Latinceyi yazmak için kullanılan Latin alfabesine dayanan bir yazı sistemidir. ISO tarafından belirlenmiş standart modern Latin alfabesinde 26 harf bulunur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Latin harfleri
M
Mm, Latin alfabesinin 13. harfidir. Türkçe okunuşu medir Öztürkçe sözcüklerin başında bulunmaz, ancak M harfiyle başlayan sözcükler çoğunlukla büyük ünlü uyumuna uyduğundan Türkçedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve M
Mim (harf)
Mim (م), Arap alfabesinin yirmi dördüncü harfi. İbranice muadili Mem harfidir. Ebced hesabındaki değeri 40'tır. Kamerî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Mim (harf)
N
Nn, Türk alfabesinin 17. harfi, Latin alfabesinin ise 14. harfidir. Kiril alfabesinde H ile gösterilir. Bazı yörelerde genizden söylenebilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve N
Nun (Arap alfabesi)
Nun (ن), Arap alfabesinin yirmibeşinci harfi. İbranice muadili Nun harfidir. Ebced hesabındaki değeri 50'dir. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Nun (Arap alfabesi)
O
Oo, Türk alfabesinin 18. harfidir. Latin alfabesinin ise 15. harfidir. Öz Türkçede sözcük köklerinde birinci heceden sonra O harfi bulunmaz.
Görmek Karaçay-Balkarca ve O
P
Pp, Türk alfabesinin 20. harfidir. P harfi aslen Türkçede bulunmaz, içinde p sesi geçen sözcüklerin birçoğu B sesinin değişmesi ile oluşmuştur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve P
Pe (Fars)
Yalın halde "Pe" Pe (ﭖ) Pers alfabesi'nin 3. harfidir. Arap alfabesinin orijinalinde bulunmayıp sonradan eklenmiştir. Pe (ﭗ) harfi Arapçada ve Arap alfabesinde bulunmaz.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Pe (Fars)
Q
Qq, Türk alfabesinde bulunmayan bir harftir. Ancak Türkçede kû /cuː/ ismiyle bilinir. Uluslararası Fonetik Alfabesi'nde ötümsüz küçükdilsil patlamalı ünsüzü gösterir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Q
R
Rr, Türk alfabesinin 21. harfidir. Türkçe ismi Redir. Türkçedeki kullanımı diğer dillere pek benzemez, ne Fransızcada olduğu gibi boğazdan, ne İngilizcede olduğu gibi yumuşak ne de İtalyancada olduğu gibi sert söylenir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve R
Ra (harf)
Ra veya Rı (ر), Arap alfabesinin onuncu harfi. Bu harfin İbranice benzeri Reş harfidir. Ebced hesabındaki değeri 200'dür. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ra (harf)
Rusça
Rusça (Rusça: русский язык, Russkiy jazyk), Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri koluna bağlı bir dil. Rusça, Belarus ve Ukrayna dilleri ile yaşayan üç Doğu Slav dilinden biridir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Rusça
Rusya
Rusya, resmî adıyla Rusya Federasyonu (UFA), Kuzey Avrasya'da bulunan, federal yarı başkanlık tipi cumhuriyetle yönetilen bir ülkedir. Kuzeybatıdan güneydoğuya Rusya; Norveç, Finlandiya, Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya (ikisi birden Kaliningrad Oblastı ile), Belarus, Ukrayna, Gürcistan, Azerbaycan, Kazakistan, Çin, Moğolistan ve Kuzey Kore ile komşudur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Rusya
S
Ss, Türk alfabesinin 22. harfidir. Latin alfabesinin ise 19. harfidir. Türk dilinde se diye telaffuz edilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve S
Sin (Arap harfi)
Sin (ﺱ), Arap alfabesinin on ikinci harfi. Ebced hesabındaki değeri 60'tır. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Sin (Arap harfi)
Sovyetler Birliği'nde latinizasyon
Latin harfleriyle yazılmış, Almatı'da yayımlanan 1937 tarihli Kazakça bir gazete. Sovyetler Birliği'nde latinizasyon veya latinleştirme (Rusça: латиниза́ция; latinizatsiya) 1920'ler ve 1930'larda, Sovyetler Birliği'nde konuşulan tüm diller için geleneksel yazı sistemlerini Latin alfabesini kullanan sistemlerle değiştirmeyi veya o sırada bir yazı sistemi olmayan diller için Latin alfabesine dayanan bir tanesini oluşturma çabasıydı.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Sovyetler Birliği'nde latinizasyon
T
Tt, Türk alfabesinin 24. harfidir. Türkçe okunuşu Te’dir. Bazı dillerde dil ucunun ön dişlerin hafifçe ucuna çıkarılması ile oluşturulan bir sestir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve T
Türk dilleri
Türk dilleri veya Türkî diller, Doğu Avrupa'dan Sibirya ve Çin'in batısına dek uzanan bir alana yayılmış ve içerisinde 35 yaşayan dil barındıran dil ailesi.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Türk dilleri
Te (harf)
Te (ت), Arap alfabesinin üçüncü harfi. İbranice muadili Tav harfidir. Ebced hesabındaki değeri 400'dür. Şemsî harflerdendir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Te (harf)
Tiflis
Tiflis (Gürcüce: თბილისი / Tbilisi), Gürcistan'ın başkenti ve en kalabalık ilidir. Tiflis Gürcistan'ın doğusunda, Tiflis Havzasında, Kura Nehri'nin iki yakasında kurulmuştur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Tiflis
Tuna Bulgarcası
Tuna Bulgarcası veya Tuna Bulgar Türkçesi, 7-11. yüzyıllarda Tuna sahasında konuşulup yazılmış Türk dilinin Oğur grubundaki tarihî Bulgar dillerinden biridir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Tuna Bulgarcası
U
Uu, Türk alfabesinin 25. harfidir. Büyük ünlü uyumuna göre ilk hecesinde U bulunan sözcüklerden sonra yine A, O, I, U ünlülerinden biri gelmelidir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve U
V
V, v Türk alfabesinin 27. harfidir. Türkçe ismi Vedir. Almancada F olarak sesletilirken, Lehçe, Türkmen Türkçesi gibi dillerde V harfi bulunmaz.
Görmek Karaçay-Balkarca ve V
Vav (Arap alfabesi)
Vav, İbrani alfabesi'nin (ו) ve Ebced hesabına göre Arap alfabesinin (و) altıncı harfi olup modern Arap alfabesinin yirmi yedinci harfidir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Vav (Arap alfabesi)
X
Xx Türk alfabesinde kullanılmayan bir Roma harfidir. IPA'daki değeri damağın arkasından gelen bir H sesidir. Türkçedeki ıxlamur (ıhlamur) sözcüğünün bu harfle yazılması doğru ses değerlerine örnek teşkil eder.
Görmek Karaçay-Balkarca ve X
Y
Yy, Türk alfabesinin 28. harfidir. Türkçede /j/ sesini temsil eder.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Y
Z
Zz, Türk alfabesinde 29. ve son harftir. Türkçede genel olarak okunuşu "ze" şeklinde iken pek çok Latin dilinde Yunan alfabesinin zeta harfiden türetilen telaffuz şekliyle ifade edilmektedir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Z
Ze (Arap)
Ze (ز), Arap alfabesinin on birinci harfi. Ze (ز), Arap alfabesinin on birinci harfi. Bu harfin İbranice benzeri Zayin harfidir. Ebced hesabındaki değeri 7'dir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ze (Arap)
Ɵ
Ɵ Uniform Türk Alfabesi içerisinde yer alır ve Türkçedeki Ö sesidir. Örneğin: Sɵnmek (Sönmek), Dɵnmek (Dönmek). Kiril alfabesindeki Ө harfinin karşılığıdır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ɵ
Ƣ
Ƣ ƣ harfi günümüzde kullanılmayan Tatar ortografisinde ve ayrıca Uniform Türk Alfabesinde Hırıltılı Ğ harfini göstermek için yazılırdı. Tatarcada jaŋalif harflerinin kullanımdan kalkmasıyla Ƣ harfi Ğ ile değiştirilmiştir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ƣ
Ƶ
Ƶ, Türkçede yalnızca el yazısında da kimi zaman rastlanan bir harftir, aslında ses değerleri açısından herhangi bir işlevi yoktur ve genellikle eşsesli kelimeleri ayırt etmekte veya bir el alışkanlığı olarak kullanılmaktadır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ƶ
К
Latin abecesindeki "K"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (К: Büyük Harf. к: Küçük Harf) Kiril abecesinin 12. harfidir Örneğin.
Görmek Karaçay-Balkarca ve К
П
Latin abecesindeki "P"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (П: Büyük Harf. п: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Португалия: Portugaliya (Portekiz: tr) поднял: podnyal (Gül: tr) Польша: pol'şa (Polonya: tr) П.
Görmek Karaçay-Balkarca ve П
О
O (О о; italik: О о) Kiril alfabesi'nin bir harfi. Örneğin; Rusça: Oттоманский: Ottomanskiy (Osmanlı: tr) O.
Görmek Karaçay-Balkarca ve О
Ё
150px Yo (Ё ё; italics: Ё ё), Kiril alfabesine ait bir harfdir. Rus ve Beyaz Rus alfabelerinin 7. harfi ve Rusin alfabesinin 9.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ё
А
А (А а; italik: А а) Latin abecesindeki "A"ya eşdeğer Kiril harfi. Genellikle açık, düz ünlüler olan ve seslerinden birini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve А
Н
Latin abecesindeki "N"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi (Н: Büyük Harf. н: Küçük Harf). Şekil benzerliği nedeniyle Türkçedeki H harfi ile karıştırılmamalıdır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Н
Р
Er (Р р; italik: Р р) Kiril alfabesinin bir harfidir. Latin abecesindeki R harfine eşdeğerdir. Örneğin; Rusça: Pумыния: Rum'niya (Romanya: tr) P.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Р
С
Latin abecesindeki "S"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (C: Büyük Harf. c: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Cловакия: Slovakiya (Slovakya: tr) Соединенные Штаты Америки: Soedinennıye Ştatı Ameriki (ABD: tr) C.
Görmek Karaçay-Balkarca ve С
Т
Т, (italik: Т, т) Latin abecesindeki T'ye eşdeğer Kiril harfi. Örneğin; Rusça Турция (Turtsiya) Т.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Т
У
Latin abecesindeki "U"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (У: Büyük Harf. у: Küçük Harf) Kazak Alfabesinde ise W'nun karşılığı olarak kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve У
Ф
Latin abecesindeki "F"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (Ф: Büyük Harf. ф: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Франция: Frantsiya (Franciya) (Fransa: tr) Ф.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ф
Х
Х Kiril alfabesinin 23. harfidir. (Х: büyük harf, х: küçük harf) Türkçedeki normal H sesinden biraz farklıdır. Ötümsüz artdamaksıl sürtünmeli ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Х
Ц
Tse, (Ц, ц) Rus Kiril Alfabesi'nin yirmi dördüncü harfidir. Ötümsüz dişyuvasıl patlamalı sürtünmeli ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ц
Ч
Çe (Ч: Büyük Harf. ч: Küçük Harf), Kiril alfabesi harfidir. Ötümsüz artdişyuvasıl patlamalı sürtünmeli ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ч
Ш
Şa (italik: Ш, ш), Kiril alfabesi harfidir. Ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz (dinle) ve ötümsüz üstdamaksıl sürtünmeli ünsüz (dinle) seslerini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ш
Ы
Yerı ya da I (ы). Kiril alfabesinin 29. harfi olan bu harfin Latin alfabesindeki karşılığı "I" veya "Y"dir. İ'ye yakın bir I sesi veya Y gibi telaffuz edilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ы
Ь
ь (Rusça: мягкий знак - “yumuşak işaret” veya малый ер - “küçük yer”) Rusça, Ukraynaca, Belarusça ve Bulgarca gibi birçok dilde yumuşatma işareti olarak kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ь
Э
E ya da orijinal biçimiyle Ээ Kiril abecesinin otuz birinci harfidir. Э harfi Türkçedeki E sesine eşdeğerdir. Örneğin; Эмир (emir). Э.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Э
Ю
"Yu" seslerine eşdeğer Kiril Alfabesi harfi. (Ю: Büyük Harf. ю: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Югославия: Yugoslaviya (Yugoslavya: tr) Ю.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ю
Я
"Ya" sesini karşılayan Kiril Alfabesi harfi. Aynı zamanda, я, Rusçada "ben" demektir. Я: Büyük harf "ya" я: Küçük harf "ya" Örneğin: Rusça: Япония: Yaponiya (Japonya:tr) Я.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Я
М
Latin abecesindeki "M"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (М: Büyük Harf. м: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Мозамбик: Mozambik (Mozambik: tr) медузы: meduz' (Denizanası: tr) мумия: mumiya (Mumya: tr) международно: mejdunarono (Uluslararası, Enternasyonal: tr) М.
Görmek Karaçay-Balkarca ve М
И
İ (И и; italik: И и) sesini karşılayan Kiril harfi. (Küçüğü: и) Örneğin; Rusça: Испания: İspaniya (İspanya: tr) и: i (ve: tr) I.
Görmek Karaçay-Balkarca ve И
Ж
Ж, ж, (italik: Ж, ж)Türk alfabesindeki J'ye eşdeğer Kiril Alfabesi harfi. Çoğunlukla ötümlü artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz (dinle) veya ötümlü üstdamaksıl sürtünmeli ünsüz (dinle) seslerini göstermek için kullanılır.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Ж
З
Latin abecesindeki "Z"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (З: Büyük Harf. з: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Зимбабве: Zimbabve (Zimbabve: tr) звезда: zvezda (Yıldız: tr) здравствулте: zdravstvulte З.
Görmek Karaçay-Balkarca ve З
Б
Be, (Б - б) Latin alfabesindeki B'ye eşdeğer Kiril alfabesi harfi. Çoğunlukla ünsüzünü göstermek için kullanılır. Б.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Б
В
Latin abecesindeki "V"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (В: Büyük Harf. в: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Вечер: V echer (Akşam:tr) вода: voda (Su: tr) верба: verba (Söğüt: tr) вера: vera (İnanç: tr) восток: vostok (Doğu: tr) вторник: vtornik (Salı: tr) воскресенье: voskresen'e (Pazar: tr) венгрия: vengriya (Macaristan: tr) В.
Görmek Karaçay-Balkarca ve В
Г
Latin abecesindeki "G"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (Г: Büyük Harf. г: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Германия: Germaniya (Almanya: tr) гимнастика: gimnastika (Jimnastik: tr) Гренландия: Grenlandiya (Grönland: tr) газета: gazeta (Gazete: tr) Not: Rusçaya benzerlik gösteren Ukraynaca ve Belarusçada ise "GH" olarak okunur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Г
Д
De, (Д - д, italik: Д, д) Latin Abecesi'ndeki D'ye eşdeğer Kiril Alfabesi harfi. Örneğin; Rusça: Дания: Daniya (Danimarka) Rusça: Дезодорант: Dezodorant (Deodorant) Д.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Д
Е
Е harfinin harfin Türkçedeki karşılığı "ie"dir. (Şekil benzerliği nedeniyle Türkçedeki E harfi ile karıştırılmamalıdır, çünkü arada belirsiz de olsa bir ses farklılığı vardır.) Kelime başlarında ve sonlarında "ye" diye okunur.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Е
Л
Latin abecesindeki "L"'ye eşdeğer Kiril Abecesi harfi. (Л: Büyük Harf. л: Küçük Harf) Örneğin; Rusça: Литва: Litva (Litvanya: tr) Л.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Л
Й
Yot ya da kısa i, (Й й), Kiril alfabesinin 11. harfidir. Damaksıl sürtünmesiz ünsüz (dinle) sesini göstermek için kullanılır. Kullanılan romanizasyon sistemine ve incelenmekte olan Slav diline bağlı olarak, ⟨y⟩ (en yaygın), ⟨j⟩, ⟨i⟩ veya ⟨ĭ⟩ (muhtemelen en az yaygın) olarak romanize edilebilir.
Görmek Karaçay-Balkarca ve Й
Ayrıca bilinir Balkarca, Davluca, ISO 639:krc, Karaçay Balkarca, Karaçay Balkarcası, Karaçay-Balkar Türkçesi, Karaçay-Balkar dili, Karaçay-Malkar Türkçesi, Karaçayca, Karçayca.