Unionpedia uygulamasını Google Play Store'da geri yüklemek için çalışıyoruz
GidenGelen
🌟Daha iyi gezinme için tasarımımızı basitleştirdik!
Instagram Facebook X LinkedIn

Pehlevî İranı

Endeks Pehlevî İranı

İran Şehinşah Devleti (Farsça: کشور شاهنشاهی ایران romanize: Kešvar-e Šâhanšâhi-ye Irân) ya da yaygın ismiyle Pehlevi İranı, 1925 yılından İran Devrimi'nin bir sonucu olarak monarşinin devrildiği 1979 yılına kadar varlığını sürdürmüş devlet.

İçindekiler

  1. 49 ilişkiler: Ahmed Şah Kaçar, Ajax Operasyonu, Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı, Alt meclis, Amerika Birleşik Devletleri, Şapur Bahtiyar, Azerbaycan Millî Hükûmeti, Şiilik, İki savaş arası dönem, İran İslam Devrimi, İran hükümdarları listesi, İran Kazak Tugayı, İran riyali, İran Senatosu, İslamî Şûra Meclisi, Üniter devlet, Üst meclis, Çift meclislilik, Başbakan, Basra Körfezi, Beyaz Devrim, Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali, Birleşmiş Milletler Antlaşması, Enver Sedat, Esnaf, Farsça, Fransa, II. Dünya Savaşı, Irak, Kaçar Hanedanı, Kapitalizm, Laiklik, Mahabad Cumhuriyeti, Müttefik Devletler, Meşrutiyet, Muhammed Musaddık, Muhammed Rızâ Pehlevî, Nazi Almanyası, Parlamenter sistem, Rıza Pehlevi, Rıza Pehlevi (İran prensi), Reform, Romanizasyon, Ruhullah Humeyni, Soğuk Savaş, Tahran, Türkiye, Tek meclislilik, Ulema.

Ahmed Şah Kaçar

Ahmet Şah Kaçar (21 Ocak 1898 - 21 Şubat 1930), 16 Temmuz 1909-15 Aralık 1925 arasında İran Şahı. Babası Muhammed Ali Şah'ın sürgün edilmesinden sonra on bir yaşında tahta çıkan Ahmed Şah İran'ın bütünlüğünü ve Kaçar Hanedanı'nın geleceğini korumak için yeterli deneyimden yoksundu.

Görmek Pehlevî İranı ve Ahmed Şah Kaçar

Ajax Operasyonu

19 Ağustos 1953 günü, askerler Tahran'daki Parlamento Binası'nı kuşattı Ajax Operasyonu (resmî adı: TP-AJAX), Birleşik Krallık ve ABD tarafından, İran'ın demokratik olarak seçilen milliyetçi kabine ve başbakan Muhammed Musaddık'ı devirmek ve Pehlevi ailesini yeniden iktidara getirmek amacıyla düzenlenen örtülü harekâttır.

Görmek Pehlevî İranı ve Ajax Operasyonu

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı.

Görmek Pehlevî İranı ve Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı

Alt meclis

Alt meclis, çift meclisli yasama organlarında üst meclis ile birlikte iki meclisten biridir. Alt meclis her ne kadar "alt" adını taşısa da dünya genelinde birçok yasama organında en yetkili meclistir.

Görmek Pehlevî İranı ve Alt meclis

Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri, yaygın olarak Birleşik Devletler veya Amerika olarak bilinir. Kuzey Amerika kıtasında, Kanada ve Meksika arasında bulunan, elli eyalet ve bir federal bölgeden oluşan, federal anayasal cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir.

Görmek Pehlevî İranı ve Amerika Birleşik Devletleri

Şapur Bahtiyar

Şapur Bahtiyar, (d. 26 Haziran 1914 - ö. 6 Ağustos 1991), İranlı siyasetçi. İran'daki Şah Muhammed Rıza Pehlevi yönetiminin son başbakanı.

Görmek Pehlevî İranı ve Şapur Bahtiyar

Azerbaycan Millî Hükûmeti

Azerbaycan Millî Hükûmeti ya da Azerbaycan Halk Hükûmeti, Kasım 1945'te Sovyetler Birliği'nin desteğiyle İran'ın Azerbaycan bölgesinde kurulan ve Sovyetler Birliği'nin çekilişiyle Kasım 1946'da İran hükûmeti tarafından yıkılan bir Azeri devletidir.

Görmek Pehlevî İranı ve Azerbaycan Millî Hükûmeti

Şiilik

Şiilik veya Şia, (eş-Şia, Şia), Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali’ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır.

Görmek Pehlevî İranı ve Şiilik

İki savaş arası dönem

1923'te Avrupa 1923 itibarıyla Avrupa ülkelerinin nüfus yoğunlukları İki Savaş Arası Dönem ya da Dünya Savaşları Arası Dönem (1918-1939), Batı kültüründe I. Dünya Savaşı'nın sonu ile II. Dünya Savaşı'nın başlangıcı arasındaki zaman dilimi.

Görmek Pehlevî İranı ve İki savaş arası dönem

İran İslam Devrimi

İran Devrimi veya İslam Devrimi (Farsça: انقلاب اسلامی, İnkılâb-ı İslâmî), 1979 yılında İran'ın Muhammed Rıza Pehlevi liderliğindeki bir monarşiden, Ayetullah Ruhullah Humeyni yönetiminde İslam hukuku ve Şiî mezhebi görüşlerini esas alan İslam Cumhuriyeti kurulmasına dönüşen popüler hareketin adıdır.

Görmek Pehlevî İranı ve İran İslam Devrimi

İran hükümdarları listesi

İran hükümdarları listesi coğrafyacılara tarafından Büyük İran bölgesi olarak tanınan arazilerde kurulan devletlerde hükûmet süren tüm imparatorluk, krallıklar ve hükümdarlıklarda hukuken idareci olan hükümdarların listesidir.

Görmek Pehlevî İranı ve İran hükümdarları listesi

İran Kazak Tugayı

İran Kazak Tugayı, Tebriz, 1909 İran Kazak Tugayı (Farsça: بریگاد قزاق), İran'da 1879'da Rus Kazak birlikleri örnek alınarak oluşturulan süvari birliği.

Görmek Pehlevî İranı ve İran Kazak Tugayı

İran riyali

thumb İran riyali, İran'da kullanılan para birimidir. 1932 yılından bu yana tedavüldedir. Bu tarihten önce İran Dinarı kullanılmaktaydı. İran riyalinin kısaltması IRR ve uluslararası numarası da 364 olarak kayıtlarda yer almaktadır.

Görmek Pehlevî İranı ve İran riyali

İran Senatosu

İran Senatosu (Meclis-i Sina), 1950-1979 yılları arasında İran'ın eski üst meclisiydi. 1906 İran Anayasa Devrimi'nde iki meclisli bir yasama meclisi kurulmuştu, ancak senato, Şah Muhammed Rıza Pehlevi'nin daha fazla siyasi güç arzusunun bir ifadesi olarak 1949'daki İran Kurucu Meclisi sonrasına kadar fiilen kurulmamıştı.

Görmek Pehlevî İranı ve İran Senatosu

İslamî Şûra Meclisi

İslamî Şûra Meclisi (Farsça: Meclis-i Şurâ-yı İslami (مجلس شورای اسلامی), kıs. Meclis), İran'nin tek meclisli yasama organıdır. Dört yıllığına seçilen 290 üyeden oluşmaktadır.

Görmek Pehlevî İranı ve İslamî Şûra Meclisi

Üniter devlet

Üniter devletler Üniter devlet, merkezi idarenin üstünlüğüne dayalı ve idari birimlerin (ulusal ölçeğin altındaki birimlerin) sadece merkezi yönetimin devretmeyi uygun gördüğü yetkileri kullanabildiği, tek bir birim olarak yönetilen devlet.

Görmek Pehlevî İranı ve Üniter devlet

Üst meclis

Üst meclis, çift meclisli yasama organlarında alt meclis ile birlikte iki meclisten biridir. Bazen senato olarak da adlandırılır. Resmî olarak üst meclis, genellikle alt meclise oranla daha az üyeye ve daha az güce sahiptir.

Görmek Pehlevî İranı ve Üst meclis

Çift meclislilik

Veri yok. Çift meclislilik, iki yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Türkiye'de bu yönetim şekli iki askeri darbe arasındaki dönemde (1961-1980) Millet Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu olarak uygulanmıştır.

Görmek Pehlevî İranı ve Çift meclislilik

Başbakan

İngiliz Milletler Topluluğu Başbakanlar Konferansı, Londra, Birleşik Krallık. (Soldan sağa): W.L. Mackenzie King (Kanada), General Jan Smuts (Güney Afrika), Winston Churchill (Birleşik Krallık), Sn. Peter Fraser (Yeni Zelanda), Sn. John Curtin (Avustralya) Başbakan, bir ülkedeki yürütme organı kurulun (hükûmetin) başkanına verilen ad.

Görmek Pehlevî İranı ve Başbakan

Basra Körfezi

Basra Körfezi'ne kıyısı olan ülkeler8.-9. yüzyıla ait Basra Körfezi HaritasıBir kum fırtanısı altında Basra Körfezi'nin uydudan görünümü Basra Körfezi, (Farsça: خليج فارس, Halîc-î Fars; Arapça: الخليج الفارسي, al-Halîc al-Farsî), Arap Yarımadası'nın kuzeyi ile İran'ın güneybatısı arasında kalan Hint Okyanusu'na bağlı körfez.

Görmek Pehlevî İranı ve Basra Körfezi

Beyaz Devrim

Şah Muhammed Rıza Pehlevi, arazinin mülkiyet belgelerini yeni sahiplerine veriyor. Beyaz Devrim, toprak reformu, 1963 Beyaz Devrim (Farsça: انقلاب سفید) veya İnkılâb-ı Sefid, İran'da 1963'te Muhammed Rıza Şah Pehlevi tarafından başlatılan ve 1979'a kadar süren geniş kapsamlı bir ulusal kalkınma programıydı.

Görmek Pehlevî İranı ve Beyaz Devrim

Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali

Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'in İran'ı işgali, Pehlevi Hanedanı idaresindeki İran'ın enerji hatlarını ele geçirmek ve Pers Koridoru'nun güvenliğini sağlamak için 1941 yılında girişilen işgal hareketi.

Görmek Pehlevî İranı ve Birleşik Krallık ve Sovyetler Birliği'nin İran'ı işgali

Birleşmiş Milletler Antlaşması

Birleşmiş Milletler Antlaşması, Birleşmiş Milletler adlı uluslararası örgütü kuran 1945 tarihli antlaşma. ABD'nin San Francisco şehrinde 51 kurucu devletin 50'si tarafından (Polonya hariç) 26 Haziran 1945'te imzalandı.

Görmek Pehlevî İranı ve Birleşmiş Milletler Antlaşması

Enver Sedat

Muhammed Enver Sedat (d. 25 Aralık 1918 – ö. 6 Ekim 1981), Mısırlı asker, siyasetçi ve Mısır'ın üçüncü Devlet Başkanı. Mısır Kralı Faruk'a karşı 23 Temmuz 1952'de yapılan darbeye katılarak siyaset alanında kendini tanıtan, 1960-1969 yılları arasında meclis başkanlığı yaptıktan sonra 5 Kasım 1970'te başkan Cemal Abdünnasır'ın ölümü üzerine, onun yerine geçmiştir.

Görmek Pehlevî İranı ve Enver Sedat

Esnaf

Esnaf lokantası Esnaf, kelime anlamı olarak sınıflar anlamına gelir. Bağımsız çalışan, yaptığı iş sermayeden ziyade kol ve beden gücüne (emeğe) dayanan girişimcileri tanımlamak için kullanılır.

Görmek Pehlevî İranı ve Esnaf

Farsça

Farsça ya da Persçe (Fârsi,, Pârsi veya; zabân-e Fârsi), Hint-Avrupa dillerinin İran dilleri koluna ait bir batı İran dilidir. Başta İran olmak üzere, kuzeyde Rusya ve Azerbaycan, doğuda Afganistan ve Tacikistan, Orta Asya'da ÖzbekistanFoltz, Richard (1996).

Görmek Pehlevî İranı ve Farsça

Fransa

Fransa, resmî adıyla Fransa Cumhuriyeti veya Fransız Cumhuriyeti, Batı Avrupa'da bulunan ve dünyanın pek çok bölgesinde denizaşırı toprakları olan bir ülkedir.

Görmek Pehlevî İranı ve Fransa

II. Dünya Savaşı

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu.

Görmek Pehlevî İranı ve II. Dünya Savaşı

Irak

Irak, resmî adıyla Irak Cumhuriyeti, Batı Asya'da bir ülkedir. Kuzeyde Türkiye, doğuda İran, güneydoğuda Kuveyt, güneyde Suudi Arabistan, güneybatıda Ürdün, batıda ise Suriye ile sınır komşusudur.

Görmek Pehlevî İranı ve Irak

Kaçar Hanedanı

Ağa Muhammed Han Kaçar Nasreddin Şah Emir Kabir Kaçar sanatından bir örnek Kaçar Hanedanı (1794–1925), İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş bir İran Devletidir.

Görmek Pehlevî İranı ve Kaçar Hanedanı

Kapitalizm

Kapitalizm, üretim araçlarının özel mülkiyetine ve bunların kâr amacıyla işletilmesine dayanan bir ekonomik sistemdir. Serbest piyasa ekonomisi olarak 16.

Görmek Pehlevî İranı ve Kapitalizm

Laiklik

Laiklik veya laisizm (Fransızcadan: laïcité), devlet yönetiminde dinin veya dinsizliğin referans alınmamasını ve devletin din veya dinsizlik karşısında tarafsız ve tepkisiz olmasını savunan ilkedir.

Görmek Pehlevî İranı ve Laiklik

Mahabad Cumhuriyeti

Mahabad Cumhuriyeti (- Cumhuriye Mahabad), Ocak 1946'da Sovyetler Birliği'nin desteğiyle kurulan ve Sovyetler Birliği'nin çekilişiyle aynı yıl içinde yıkılan, Birleşmiş Milletler tarafından tanınmamış Kürt devletiydi.

Görmek Pehlevî İranı ve Mahabad Cumhuriyeti

Müttefik Devletler

Tahran Konferansı'nda, 1943 Müttefik Devletler, II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği, ABD ve Çin Cumhuriyeti başta olmak üzere Mihver Devletler'e karşı oluşturulan blok.

Görmek Pehlevî İranı ve Müttefik Devletler

Meşrutiyet

Meşrutiyet, meşruti monarşi, anayasal monarşi, anayasal tekerki ya da parlamenter monarşi, hükümdarın yetkilerinin anayasa ve halk oyuyla seçilen meclis tarafından kısıtlandığı yönetim biçimi.

Görmek Pehlevî İranı ve Meşrutiyet

Muhammed Musaddık

Muhammed Hidâyet Musaddık (Farsça: محمد مصدق) (d. 16 Haziran 1882; Tahran - ö. 5 Mart 1967; Tahran), İran'daki İngiliz petrol tesislerinin millileştiren ve başbakanlığı sırasında (1951-1953) Şah Muhammed Rıza Pehlevi'yle büyük bir iktidar çekişmesi içine giren İranlı siyasi önder.

Görmek Pehlevî İranı ve Muhammed Musaddık

Muhammed Rızâ Pehlevî

Muhammed Rızâ Pehlevî (d. 26 Ekim 1919, Tahran - ö. 27 Temmuz 1980, Kahire), 1941'den, ülkesini terk ettiği 1979'a kadar tahtta kalan İran şahıdır.

Görmek Pehlevî İranı ve Muhammed Rızâ Pehlevî

Nazi Almanyası

Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim.

Görmek Pehlevî İranı ve Nazi Almanyası

Parlamenter sistem

Parlamenter sistem veya parlamenterizm, yürütme organının, yasama organının denetiminde olduğu demokratik bir yönetim sistemidir. Parlamenter sistemlerde devlet başkanı veya cumhurbaşkanı, ülke yönetiminde etkin olmayan sembolik mevkilerdir ve devleti temsil ederler.

Görmek Pehlevî İranı ve Parlamenter sistem

Rıza Pehlevi

Rıza Şah Pehlevi (Farsça: رضا شاه پهلوی Rezā Şāh Pahlavi, IPA) (d. 15 Mart 1878 - ö. 26 Temmuz 1944), 1925-1941 arasında İran'ın şahı. Büyük Rıza Şah (Farsça: رضا شاه بزرگ) adıyla da tanınır.

Görmek Pehlevî İranı ve Rıza Pehlevi

Rıza Pehlevi (İran prensi)

Rıza Pehlevi (d. 31 Ekim 1960), İran'daki son hanedanlık olan sürgündeki Pehlevi Hanedanı'nın 27 Temmuz 1980'den beri şu anki başkanıdır. Muhammed Rıza Pehlevi'nin ve Farah Pehlevi'nin oğludur.

Görmek Pehlevî İranı ve Rıza Pehlevi (İran prensi)

Reform

Reform ya da inkılap, yanlış, yozlaşmış, tatmin edici olmayan, vb. şeylerin iyileştirilmesi veya köklü değiştirilmesi. Sözcüğün bu anlamda kullanımı 18'inci yüzyılın sonlarında ortaya çıkmaktadır ve Christopher Wyvill'in "Parlamento Reformu"nu birincil amacı olarak belirleyen dernek hareketinden kaynaklandığına inanılmaktadır.

Görmek Pehlevî İranı ve Reform

Romanizasyon

Çince'nin romanizasyonu Dilbilimde romanizasyon veya romantizasyon, farklı bir yazı sistemindeki ifadeleri Latin (Roma) alfabesine dönüştürmektir.

Görmek Pehlevî İranı ve Romanizasyon

Ruhullah Humeyni

Ruhullah Humeyni (doğum adıyla Ruhullah Mustafavî Musevî, Farsça: سید روح‌الله خمینی‎, 22 Eylül 1902, Humeyn - 3 Haziran 1989, Tahran), İranlı siyasetçi ve Şii din adamı.

Görmek Pehlevî İranı ve Ruhullah Humeyni

Soğuk Savaş

SSCB'nin önde gelen tatil yeri Yalta'nın 3 km güneyinde bulunan Livadia Sarayı'nda bir araya gelmişlerdir. Yalta Konferansı olarak adlandırılan toplantının ana ekseni II. Dünya Savaşı sonrası Avrupa'nın yeni düzeni ve Avrupa topraklarının yeniden şekillendirilmesi üzerinedir.

Görmek Pehlevî İranı ve Soğuk Savaş

Tahran

Tahran, İran'ın başkenti, Tahran Eyaleti'nin merkezi ve 18 milyonu aşan metropol nüfusuyla İran'ın en büyük kentidir. Hazar Denizine yaklaşık 100 km uzaklıkta, Elburz Dağlarının güney yamaçlarında bulunur.

Görmek Pehlevî İranı ve Tahran

Türkiye

Türkiye, resmî adıyla Türkiye Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Batı Asya'da Anadolu'da, diğer bir bölümü ise Güneydoğu Avrupa'nın uzantısı Doğu Trakya'da olan kıtalararası bir ülkedir.

Görmek Pehlevî İranı ve Türkiye

Tek meclislilik

Veri yok. Tek meclislilik, tek bir yasama organı ya da parlamento'nun bulunduğu yönetim şeklidir. Tek meclisli ülkelerin çoğu küçük ve homojen üniter devletlerdir.

Görmek Pehlevî İranı ve Tek meclislilik

Ulema

Ulema (Arapça: علماء‎), Müslüman ülkelerde eğitimli din alimlerinden oluşan sınıf. Tekili erkekse âlim, kadınsa âlimedir. Geçmiş yüzyıllarda yaşamış âlimlerin pek çoğu hezârfendi.

Görmek Pehlevî İranı ve Ulema

Ayrıca bilinir İran Şahanşah Devleti, İran Şehinşah Devleti.