Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı

Kısayollar: Farklar, Benzerlikler, Jaccard Benzerlik Katsayısı, Kaynaklar.

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı arasındaki fark

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi vs. Türkiye'de cumhuriyetin ilanı

Kurtuluş Savaşı cepheleri Kurtuluş Savaşı'nın önemli olaylarının kronolojisi, I. Dünya Savaşı'nı Osmanlı Devleti açısından sona erdiren Mondros Mütarekesi'nden itibaren Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanına kadarki zaman diliminde, eksiklerle aşağıdaki şekildedir. Cumhuriyetin ilanı, hukukî olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 29 Ekim 1923 günü gerçekleşen oturumunda Mustafa Kemal'in hazırladığı anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesiyle Türk devletinin yönetim şeklinin cumhuriyet olarak belirlenmesidir.

Ali Fuat Cebesoy

Ali Fuat Cebesoy (23 Eylül 1882,Ayfer Özçelik, Ali Fuad Cebesoy, Akçağ Yayınları, 1993, ISBN 975-338-006-2, s. 1. Salacak, Üsküdar, İstanbul – 10 Ocak 1968, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.

Ali Fuat Cebesoy ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Ali Fuat Cebesoy ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Ankara

Ankara (/ˈaŋkaɾa/), Türkiye'nin başkenti ve Ankara ilinin merkezi olan şehirdir. Coğrafi olarak Türkiye'nin merkezine yakın bir konumda bulunur ve İç Anadolu Bölgesi'nde yer alır.

Ankara ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Ankara ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

İsmet İnönü

Mustafa İsmet İnönü (24 Eylül 1884, İzmir - 25 Aralık 1973, Ankara), Türk asker, siyasetçi ve devlet adamıdır. Türkiye'nin 2. cumhurbaşkanı, Cumhuriyet Dönemi'ndeki ilk başbakanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanı.

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve İsmet İnönü · Türkiye'de cumhuriyetin ilanı ve İsmet İnönü · Daha fazla Gör »

İstanbul'un İşgali

İşgal altındaki İstanbul'da İtilaf Devletleri askerleri Taksim Stadı'nda. İstanbul'un işgalinde İngiliz askerinin Şehzadebaşı Karakolu baskınında öldürülen Türk askeri Kadir oğlu Ömer Osman. İstanbul'un işgalinde İngiliz askerinin Şehzadebaşı Karakolu baskınında öldürülen Türk askeri İbiş oğlu Abdullah. İstanbul'un işgalinde İngiliz askerinin Şehzadebaşı Karakolu baskınında öldürülen Türk askeri Ahmet oğlu Nasuh. İstanbul'un İşgali, Osmanlı İmparatorluğu ve İtilaf Devletleri arasında imzalanan Mondros Bırakışması ile Birinci Dünya Savaşı'nın bu ülkeler arasında sona erdiğinin ilan edilmesinin ardından gerçekleşmiştir.

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve İstanbul'un İşgali · Türkiye'de cumhuriyetin ilanı ve İstanbul'un İşgali · Daha fazla Gör »

Cumhuriyet Halk Partisi

Cumhuriyet Halk Partisi, 9 Eylül 1923 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir.

Cumhuriyet Halk Partisi ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Cumhuriyet Halk Partisi ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Erzurum Kongresi

Kongre beyannamesinin orijinal metni. Erzurum Kongresi, 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum'da toplanan kongredir. 17 Haziran'da Vilâyât-ı Şarkıye Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti Erzurum şubesi tarafından toplanan Erzurum Kongresi, Erzurum Umûmî Kongresi veya Umûmî Erzurum Kongresi olarak da anılır.

Erzurum Kongresi ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Erzurum Kongresi ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

I. Dünya Savaşı

I. Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914 tarihinde başlayıp 11 Kasım 1918 tarihinde sona eren Avrupa merkezli küresel bir savaştır. II. Dünya Savaşı'na (1939-1945) kadar Dünya Savaşı veya Büyük Savaş olarak adlandırılmıştır.

I. Dünya Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · I. Dünya Savaşı ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Meclis-i Mebûsan

24 Haziran 1910 tarihli Servet-i Fünun dergisinde Meclis-i Mebusan üyeleri bir arada. 4 Aralık 1919 tarihli Servet-i Fünun mecmuasında 1878 tarihli Meclis-i Mebusan çizimi Meclis-i Mebûsan (Çağdaş Türkçe: Temsili Meclis), Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya (Kânûn-ı Esâsî) göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır.

Meclis-i Mebûsan ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Meclis-i Mebûsan ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk (1881, Selanik, Osmanlı İmparatorluğu - 10 Kasım 1938, İstanbul, Türkiye), Türk mareşal, devlet adamı, yazar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır.

Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Mustafa Kemal Atatürk ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Rauf Orbay

Hüseyin Rauf Orbay (d. 27 Temmuz 1881, İstanbul - ö. 16 Temmuz 1964, İstanbul), Türk asker, siyasetçi. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde, Kurtuluş Savaşı'nda ve Türkiye Cumhuriyeti döneminde önemli görevlerde bulunmuştur.

Rauf Orbay ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Rauf Orbay ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Saltanatın kaldırılması

Saltanatın kaldırılması veya padişahlığın kaldırılması, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 1 Kasım 1922'de kabul ettiği 308 numaralı "Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin, hukuku hâkimiyet ve hükümraninin mümessili hakikisi olduğuna dair" adlı kararnamesi ile gerçekleşmiştir.

Saltanatın kaldırılması ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Saltanatın kaldırılması ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Türk Kurtuluş Savaşı

Türk Kurtuluş Savaşı, I. Dünya Savaşı'ndan yenik çıkan Osmanlı İmparatorluğu'nun İtilaf Devletleri'nce işgali sonucunda Mîsâk-ı Millî sınırları içinde ülke bütünlüğünü korumak için 1919-1922 yılları arasında gerçekleştirilen çok cepheli siyasi ve askeri mücadeledir. Batı Anadolu'da İtilaf Devletleri'nin harekete geçirdikleri Yunan ordusuna; güneyde Fransız ordusuna; doğuda Ermenistan'ın kuvvetlerine; İstanbul rejimine sadık milislere, feodal güçlere ve ayrılıkçılara karşı savaşılmıştır. Bu mücadelenin Batı Cephesi Yunan millî belleğine "Küçük Asya Felaketi" adıyla kazınmıştır.Jowett, S. Philip, Kurtuluş Savaşı’nda Ordular 1919-22, çev. Emir Yener, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2015. Savaş sırasında Yunan ve Ermeni kuvvetleri, bir etnik temizlik harekâtı olarak, Türk halkına karşı katliamlar, yağmalar ve tecavüzler gerçekleştirmiştir. Savaş, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Yunan ordusu, Megali İdea düşüncesiyle eski Yunan topraklarını birleştirmek ve ayrıca İtalyanların bölgeyi işgal etmesini önlemek amacıyla 15 Mayıs 1919'da İzmir'e çıktı. Bunun üzerine Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan hoşnut olmayan ve ülkeyi kurtarmanın yollarını arayan Mustafa Kemal Paşa IX. Ordu Müfettişi sıfatıyla 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktı ve yurt çapında topyekûn bir direniş gerçekleştirmek için işe girişti. Bu tarihte Çanakkale ve İstanbul Boğazları ve Trakya İtilaf devletlerinin; Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz'deki Mersin, Adana, Maraş, Antep ve Urfa Fransız; Antalya ve Muğla İtalyan işgali altındaydı. Ermeniler bir yandan Doğu Anadolu'yu işgal ederken bir yandan da güneydoğudaki Fransız birlikleriyle işbirliği yapmaktaydı. Benzer bir şekilde Eskişehir, Kütahya, Amasya gibi kentlerde İngiliz askerleri bulunmaktaydı. İngiliz kabinesi ise, İmparatorluğunun önemli bir kısmı Müslüman kitleden oluştuğu için, Türkiye'nin parçalanmasının Müslüman coğrafyasında uyandıracağı huzursuzluğu göz önünde bulundurarak, Anadolu'nun parçalanmasını engellemek ve İtalya ile Fransa'yı bölgeden uzaklaştırmak amacıyla, Lord Curzon'un önerisi üzerine, 19 Mayıs 1919'da Anadolu ve Boğazlar boyunca bölge üzerinde ABD mandası teklif edilmesine karar verdi. ABD'nin bu öneriyi değerlendirme süreci sebebiyle barış müzakereleri Şubat 1920'ye kadar ertelendi. Bu dönemde Mustafa Kemal kongreler düzenleyerek halkı savaşa manen hazırlamakla ve askerî direnişi örgütlemekle uğraştı. Mustafa Kemal önce halktan oluşturulan silahlı müfrezelerle işgali yavaşlatmayı ve böylelikle kazanılan zamanla düzenli ordunun kurulmasını planlamıştı. Kuvâ-yi Milliye ile yapılan gerilla savaşı tekniği güneyde Fransızlara karşı başarılı olmuştu. Doğu Cephesi'nde ise Kazım Karabekir komutası altındaki XV. Kolordu Ermeni birliklerine karşı başarı gösteriyordu. Böylelikle Kazım Karabekir komutasındaki ordu Sarıkamış, Kars ve Gümrü'yü ele geçirdi ve 3 Aralık 1920'de Gümrü Antlaşması imzalandı. Batı Cephesi'nde ise Kuvâ-yi Milliye birlikleri Yunanları yenebilecek kabiliyette olmasa da onları oyalamaktaydı. 22 Haziran 1920 tarihinde Yunanların Gediz taarruzu, düzenli ordunun gerekliliğini ortaya koydu. Bu sırada Yunan Kralı Aleksandros, bir maymun ısırığı sonucu öldü ve Yunanistan'da Elefterios Venizelos Hükûmeti düştü. Yapılan referandum sonucu ise eski kral Konstantin sürgünden dönerek tekrar tahtına oturdu. Ve bu ani değişim sonucu olarak Yunanistan tüm itilâf desteğini kaybetti. Bu gelişme üzerine 9 Aralık 1920'de Mustafa Kemal Paşa, Batı Cephesi komutanı Ali Fuat Paşa'yı görevinden azletti ve Batı Cephesini sırasıyla Miralay İsmet Bey ve Miralay Refet Bey tarafından komuta edilmek üzere kuzey ve güney olarak ikiye böldü. 1920 yılının ortalarında ülke çapında gerçekleşen 18 iç isyanın bastırılması düzenli ordunun üstünlüğünü gösterdi. Ocak 1921'de Konstantin'in emriyle yapılan keşif taarruzu Birinci İnönü Muharebesi'nde durduruldu. Diğer taraftan İtalya ve Fransa ise I. Dünya Savaşı sırasında düşmanca tavırları olan kralın geri dönüşü nedeniyle Yunanistan'a karşı Türkiye'yi destekleme kararı alarak Sevr'in gözden geçirilmesini talep ettiler. Bu talepler sonucu toplanan Londra Konferansı'na Türkiye de davet edildi ve Ankara Hükûmeti'nin ülke çapındaki otoritesi arttı. Yunanların 23 Şubat 1921'de başlayan Londra Konferansı'ndan bir yarar sağlayamayacaklarını anlamaları üzerine 23 Mart'ta başlayan İkinci İnönü Savaşı gerçekleşti. 1 Nisan'da muharebe Türklerin zaferi ile sonuçlandı. 10 Temmuz'da Kütahya-Eskişehir Muharebeleri gerçekleşti. Muharebe sonrası Afyon, Eskişehir ve Kütahya Yunanların eline geçti ve Türk ordusu Sakarya Nehri'nin doğusuna çekildi. Savaş sonrası TBMM tahkik heyetinin cepheye gönderilmesi kararlaştırıldı. Meclis heyetinin cepheden dönüşte verdiği rapor sonrası ordunun teçhizat ihtiyacını karşılayabilmek için Tekalif-i Milliye emirleri çıkarıldı. Zaferlerini pekiştirmek isteyen Yunanlar, Sevr Antlaşması'nı kabul ettirmek amacıyla 23 Ağustos'ta taarruza kalktılar. Yunanlar Ankara'ya 50 kilometre kadar yaklaşsalar da Sakarya Muharebesi onlar için başarısızlıkla sonuçlandı. İtalya, Fransa ve Rusya'nın Ankara'ya verdikleri destek ve İtilaf Devletleri'nin Kasım 1920'den sonra Yunanistan'a uyguladıkları ambargo sonucu zaman Türklerin lehine ve Yunanların aleyhine işliyordu. Yunan birliklerini Anadolu'dan kesin olarak atmak için Mustafa Kemal Paşa 10 ay boyunca askerleri talim etti ve teçhizat ihtiyacını karşılamak için girişimlerde bulundu. Taarruzun baskın etkisiyle başarıya ulaşması sağlanacaktı. 26 Ağustos 1922'de taarruz başladı ve 30 Ağustos'ta Başkomutanlık Meydan Muharebesi gerçekleştirilerek Yunan birlikleri mağlup edildi. Geri çekilen Yunan birlikleri takip edildi ve Türk ordusu 9 Eylül 1922'de İzmir'e girdi. 18 Eylül itibarıyla Yunanlar Anadolu'dan tamamıyla silinmişti. Türk ordusu Boğazlar ve İstanbul bölgesine yönelince Çanakkale krizi denilen süreçte İtilaf kuvvetleri İstanbul'dan çekilmeye başladılar. Bunun üzerine Trakya'daki Yunan birlikleri de bölgeden çekildi. 11 Ekim 1922'de imzalanan Mudanya Mütarekesi ile fiilen biten savaş, 13 Ekim 1921'de imzalanan Kars Antlaşması ile Doğu Cephesi'yle sınırlı olmak üzere, 24 Temmuz 1923'te imzalanan Lozan Antlaşması ile ise topyekûn sona ermiştir.

Türk Kurtuluş Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi · Türk Kurtuluş Savaşı ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Türkiye

Türkiye, resmî adıyla Türkiye Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Batı Asya'da Anadolu'da, diğer bir bölümü ise Güneydoğu Avrupa'nın uzantısı Doğu Trakya'da olan kıtalararası bir ülkedir.

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve Türkiye · Türkiye ve Türkiye'de cumhuriyetin ilanı · Daha fazla Gör »

Yusuf Kemal Tengirşenk

Yusuf Kemal Tengirşenk (ismi bazı kaynaklarda Tengirşek şeklinde geçer) (1878, Boyabat, Sinop - 15 Nisan 1969, Ankara) Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında ve TBMM'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, İstanbul Barosu başkanlığı, ayrıca farklı hükûmetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, 91 yıllık ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.

Türk Kurtuluş Savaşı kronolojisi ve Yusuf Kemal Tengirşenk · Türkiye'de cumhuriyetin ilanı ve Yusuf Kemal Tengirşenk · Daha fazla Gör »